Το άρθρο 2 της ΕΣΔΑ υπό το πρίσμα της απόφασης του ΕΔΔΑ, ο ο 2023 | 1 & 2 | 19 «Safi και άλλοι κατά Ελλάδας» συνεπειών των φυσικών καταστροφών (π.χ. σεισμοί) αποτελούν ειδικότερους τομείς στους οποίους 8 είναι επιβεβλημένη η λήψη προληπτικών μέτρων από τα κράτη . Ι. Ε. Διαδικαστική υποχρέωση Α Ρ Θ Επιπλέον, από το άρ. 2 απορρέει η διαδικαστική υποχρέωση διεξαγωγής αποτελεσματικής έρευνας Ρ Α σε περιπτώσεις πρόκλησης θανάτου σκόπιμα ή από αμέλεια, είτε από όργανο του κράτους είτε από 9 ιδιώτη. Στόχος της υποχρέωσης είναι η έμπρακτη προστασία της ζωής . ΙΙ. Η κατάσταση στην Ελλάδα και η υπόθεση «Safi και άλλοι κατά Ελλάδας» ΙΙ. Α. Η τήρηση του άρ. 2 στην εγχώρια έννομη τάξη Η Ελλάδα, παρόλο που ως συμβαλλόμενο μέρος της ΕΣΔΑ είναι υποχρεωμένη να προστατεύει το δικαίωμα στη ζωή, προβαίνει ορισμένες φορές σε παραβιάσεις. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε καταδικαστικές αποφάσεις εις βάρος της από το ΕΔΔΑ, που συνεπάγονται μια ιδιαίτερη απαξία, λόγω του θεμελιώδους χαρακτήρα του αυτού δικαιώματος για τις δημοκρατικές κοινωνίες. Οι υποθέσεις στο πλαίσιο των οποίων εκδηλώνονται παραβιάσεις του άρ. 2 έχουν ευρεία θεματολογία. ΙΙ. Β. «Safi και άλλοι κατά Ελλάδας» ΙΙ. Β. 1. Σύντομη περιγραφή πραγματικών περιστατικών Η υπόθεση «Safi και άλλοι κατά Ελλάδας» αποτέλεσε σημείο τομής, όσον αφορά στον τρόπο αντιμετώπισης του άρ. 2 εκ μέρους της Ελλάδας. Τον Ιανουάριο του 2014, βάρκα, στην οποία επέβαιναν εικοσιεπτά υπήκοοι του Αφγανιστάν, της Συρίας και της Παλαιστίνης, βυθίστηκε στο Αιγαίο Πέλαγος, ενώ βρισκόταν υπό τη συνοδεία της ελληνικής λιμενοφυλακής. Στο ναυάγιο πέθαναν έντεκα άτομα. Ύστερα από την άφιξή τους σε νησί, δώδεκα από τους προσφεύγοντες βρέθηκαν υπό τον έλεγχο και τις οδηγίες των αρχών, χωρίς δυνατότητα να κινηθούν ελεύθερα. Υπεβλήθησαν, έπειτα, σε σωματική έρευνα, αφού τους ανάγκασαν να βγάλουν τα ρούχα τους ομαδικά μπροστά σε τουλάχιστον δεκατρία άτομα10. Μετά το ναυάγιο, ξεκίνησαν οι διαδικασίες σχετικά με την πιθανή ποινική ευθύνη των μελών της ακτοφυλακής που ενεπλάκησαν στο περιστατικό, οι οποίες διακόπηκαν, όπως και εκείνες κατά του στρατιωτικού προσωπικού που φέρεται να είχε υποβάλει τους αιτούντες σε κακομεταχείριση. Κινήθηκαν, εν συνεχεία, διαδικασίες εναντίον δύο προσώπων που είχαν ενεργήσει ως διερμηνείς κατά τη λήψη των καταθέσεων των προσφευγόντων, οι οποίοι κατηγορήθηκαν για ψευδορκία. Ο ένας εξ αυτών αθωώθηκε, ενώ η έκβαση της υπόθεσης του άλλου δεν διασαφηνίστηκε ενώπιον του Δικαστηρίου11. 8 Ακριβώς ό.π., σσ. 90-98. 9 Ακριβώς ό.π., σελ. 103. 10 ΕΔΔΑ, Safi και άλλοι κατά Ελλάδας, Refworld – https://www.refworld.org/cases,ECHR,62de68304.html, όπου παρατίθεται ολόκληρο το κείμενο της απόφασης [τελευταία επίσκεψη: 10.12.2023]. “On arriving on the island, 12 of the applicants had not been free to move about; they had been under the control of the authorities and had had to follow the instructions of law enforcement personnel. They had been body-searched after being made to disrobe together as a group, each in front of at least 13 people. They had been in an ex- ceedingly vulnerable position, having just survived a sinking at sea and the loss of some of their loved ones. They had been under an extreme amount of stress – of that there was no doubt – and already in the throes of intense pain and grief.” 11 ΕΔΔΑ, Safi και άλλοι κατά Ελλάδας, Refworld, άκριβώς ό.π. Υπαγωγή