Το ναυτεργατικό ατύχημα υπό το πρίσμα του νέου Κώδικα Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου (ν. 5020/2023) και του ν. 551/1915 ο ο 2023 | 1 & 2 | 13 παραγράφεται μετά από πενταετία σύμφωνα με το άρ. 937ΑΚ. Εάν η αδικοπραξία συνιστά ταυτόχρονα κο- λάσιμη πράξη, τότε βάσει των διατάξεων της ποινικής νομοθεσίας υπόκειται σε μεγαλύτερη παραγραφή, η ΡΑ 33 ίδια ισχύει και για την απαίτηση της αποζημίωσης (άρ. 937 ΑΚ) . ΡΘ ΙΙΙ. ΣΤ. Περιπτώσεις ναυτικών ατυχημάτων από τη νομολογία Α Μια χαρακτηριστική υπόθεση που επιλήφθηκε ο ΑΠ34 αφορά στην περίπτωση μάγειρα, ο οποίος έπειτα από πτώση του λόγω ξαφνικής λιποθυμίας, υπέστη βαρύ τραυματισμό. Ύστερα από έλεγχο, η εργασία του μά- γειρα κρίθηκε κοπιώδης και εξαντλητική, τόσο ώστε να ξεφεύγει από τα όρια της κανονικής εργασίας. Εντο- πίσθηκε, δηλαδή, αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ των υπηρεσιών που παρείχε ο ίδιος και του ατυχήματος, ο οποίος (ενν. αιτιώδης σύνδεσμος) αφορούσε στις ακατάλληλες συνθήκες εργασίας, με αποτέλεσμα το ατύ- χημα να χαρακτηρισθεί ναυτεργατικό. 35 Άλλη βασική υπόθεση που απασχόλησε τον ΑΠ αφορά στη ναυτολόγηση εργαζομένου σε πλοίο υπό ελ- ληνική σημαία, το οποίο εκφόρτωσε στο λιμάνι C. της Νιγηρίας. Λόγω της υψηλής θερμοκρασίας (40℃), ο ναυτικός, ενώ βρισκόταν στην τραπεζαρία του πλοίου, νόσησε από βρογχίτιδα εξαιτίας της χρήσης του κλιματιστικού, για την οποία του χορηγήθηκε αμέσως ιατροφαρμακευτική αγωγή. Συγχρόνως, επειδή κά- ποιοι συνάδελφοί του είχαν εμφανίσει συμπτώματα ελονοσίας, πανικοβλήθηκε θεωρώντας ότι πάσχει και ο ίδιος, οπότε υποβλήθηκε στην αντίστοιχη εξέταση, βάσει της οποίας διεγνώσθη υγιής. Στη συνέχεια, ο ψυχίατρος της πλοιοκτήτριας εταιρίας διαπίστωσε ότι ο ναυτικός πάσχει από ψυχωτικό σύνδρομο με δια- ταραχή του συναισθήματος, συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε και ο πραγματογνώμων. Κρίθηκε ότι εξαιτίας της ασθένειάς του κατέστη ανίκανος για το ναυτικό επάγγελμα και συνταξιοδοτήθηκε. Το εφετείο αποφάν- θηκε ότι υπό τις συνθήκες που εκδηλώθηκε η συγκεκριμένη ψυχική νόσος δεν αποτελούσε ναυτεργατικό ατύχημα, αφού δεν υπήρχε σχέση μεταξύ της εργασίας και της νόσου. 36 Ακόμα μια ενδιαφέρουσα απόφαση που έκρινε ο ΑΠ αφορά στην υπόθεση ναυτικού, ο οποίος, αν και το πλοίο βρισκόταν σε λιμάνι με δυνατότητες ψυχαγωγίας, ενώ τα ταξίδια για φόρτωση και εκφόρτωση διαρ- κούσαν είκοσι (20) ημέρες, είχε την ανάγκη για διασκέδαση. Αποχώρησε, λοιπόν, με την άδεια του πλοιάρ- χου από το πλοίο και, παρά την ύπαρξη χώρων διασκέδασης εκεί που ελλιμενιζόταν το πλοίο, επέλεξε να μεταβεί εκατόν εβδομήντα (170) χιλιόμετρα μακριά. Αποτέλεσμα ήταν κατά τη διάρκεια της μετακίνησής του στην άλλη πόλη να σκοτωθεί. Το συγκεκριμένο ατύχημα δεν χαρακτηρίσθηκε ναυτεργατικό, αφού ο ναυτικός διέθετε δυνατότητες διασκέδασης στο λιμάνι όπου βρισκόταν και, παράλληλα, του δόθηκε άδεια εξόδου από τον πλοίαρχο· επομένως, απουσιάζει ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της εργασίας και του ατυ- χήματος. ΙV. Επίλογος Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτή η πληθώρα των ναυτεργατικών ατυχημάτων, τα οποία λαμβά- νουν χώρα κάθε χρόνο και διακρίνουν τη ναυτική εργασία από τα υπόλοιπα επαγγέλματα, όσον α- φορά στις διαφορές που οφείλονται τόσο στην ίδια τη φύση του επαγγέλματος όσο και στα πρόσωπα που το ασκούν. Νομολογιακά ο εργαζόμενος φαίνεται να αντιμετωπίζεται επιεικέστερα, δεδομένου ότι η έννοια του ναυτεργατικού ατυχήματος λαμβάνεται υπόψη σε μια διευρυμένη μορφή και, συγ- χρόνως, η υπαιτιότητα του ναυτικού περιορίζεται όταν ο ίδιος ζητεί αποζημίωση για το προκληθέν ατύχημα. Μολαταύτα, υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης στο κομμάτι της πρόληψης. Ναι μεν οι προ- σπάθειες για αποκατάσταση του παθόντος ή των οικείων του σε περίπτωση θανάτου είναι αξιοση- μείωτες και αποτέλεσμα μιας εκτενούς μέριμνας, εντούτοις κρίνεται αναγκαίο να αυξηθούν οι ενέρ- γειες για τη διαφύλαξη της προστασίας της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα. 33 ΕΝΔ, 2020, σελ. 427. 34 ΑΠ 84/1999, ΕΝΔ, 1999, σελ. 297 επ. 35 ΑΠ 250/1995, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ. 36 ΑΠ 1078/1985, ΝοΒ, 1986, σελ. 848. Υπαγωγή