Το ναυτεργατικό ατύχημα υπό το πρίσμα του νέου Κώδικα Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου (ν. 5020/2023) και του ν. 551/1915 ο ο 2023 | 1 & 2 | 9 οποίος (ενν. κλονισμός) συνδέεται αιτιωδώς με τη ναυτική εργασία, τότε δύνανται να χαρακτηρισθούν ως ναυτεργατικά ατυχήματα. Στην περίπτωση που ο ναυτικός ενήργησε ενόσω βρισκόταν και εργαζόταν υπό ΡΑ ήρεμες ψυχικές συνθήκες και δεν εντοπίζονται στοιχεία που να αμφισβητούν τη νοητική του υγεία, η ανω- ΡΘ 19 τέρω πράξη του δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ναυτεργατικό ατύχημα . Α Μια περίπτωση αυτοκτονίας πλοιάρχου που θεωρήθηκε, σύμφωνα με τη νομολογία, ναυτεργατικό ατύχημα υπήρξε σε στιγμή προσάραξης του πλοίου, κατά την οποία ο πλοίαρχος, παρά τις έντονες προσπάθειες που κατέβαλε για να σωθεί το πλοίο και το φορτίο του, δεν τα κατάφερε, με αποτέλεσμα να θεωρήσει ότι για την προσάραξη ευθυνόταν ο ίδιος και η ανικανότητά του. Οι ψυχικές του λειτουργίες διαταράχθηκαν και, 20 ευρισκόμενος ο ίδιος σε κατάσταση έλλειψης καταλογισμού, αποφάσισε να αυτοκτονήσει . ΙΙΙ. Β. 2. 3. Σωματική βλάβη, τραυματισμός ή θάνατος του ναυτικού κατά τη μετάβαση ή την επιστροφή από την εργασία του Ατύχημα από βίαιο συμβάν που παρέχει δικαίωμα αποζημίωσης στον παθόντα είναι και αυτό που πραγμα- τοποιείται εκτός του τόπου εργασίας του. Το συμβάν αυτό θα πρέπει να αφορά στο χρονικό πλαίσιο της μετάβασής του στην εργασία ή της επιστροφής του από αυτήν, με την προϋπόθεση να συνδέεται αιτιωδώς η εργασία με το ατύχημα. Πιο συγκεκριμένα, ναυτεργατικό ατύχημα συνιστά η περίπτωση στην οποία ο ναυτικός, τη στιγμή που επι- στρέφει στο πλοίο για να αναλάβει τα καθήκοντά του ή κατά τη διάρκεια επιστροφής του στον τόπο κατοι- κίας του ύστερα από την εκπλήρωση των καθηκόντων του, τραυματισθεί ή θανατωθεί, ακόμα και αν αυτό οφείλεται σε αμέλεια του ιδίου, δεδομένης της ύπαρξης αιτιώδους συνάφειας. Η εν λόγω σχέση αιτίου- αποτελέσματος είναι που αιτιολογεί όσα προαναφέρθηκαν· το γεγονός ότι ο ναυτικός δεν θα είχε τραυμα- τισθεί ή θανατωθεί, εάν δεν υπήρχε λόγος να βρίσκεται εκείνη τη χρονική στιγμή σε αυτό το σημείο, ο 21 οποίος (ενν. λόγος) βρίσκεται σε πλήρη ταύτιση με την εργασία του . Όσον αφορά στη τυχόν αμέλεια του παθόντος, αν και δεν επηρεάζει τη σχέση αιτίου-αποτελέσματος (δηλ. εργασίας και ατυχήματος), δύναται, κατά την κρίση του δικαστή, να οδηγήσει σε μείωση του ποσού της οφειλόμενης αποζημίωσης στο ήμισυ, μόνο εάν αποδειχθεί ότι ο παθών είχε παραβεί τις διατάξεις των ισχυόντων νόμων ή διαταγμάτων που ορίζουν την ασφάλεια στην εργασία ή συναφείς κανονισμούς που έχουν οριστεί από την αρμόδια αρχή. Σε διαφορετική περίπτωση, δεν λαμβάνεται υπόψη από το δικαστή- ριο άλλη αμέλεια, για αυτό και δεν θα εφαρμοσθεί η ΑΚ 300 ή οι αντίστοιχες διατάξεις από τον ΚΟΚ, αφού 22 δεν εμπεριέχουν όρους ασφαλείας των εργαζομένων στην εργασία . Σχετικό παράδειγμα από τη νομολογία συνιστά ο θάνατος ναυτικού από αυτοκινητιστικό ατύχημα κατά τη μετάβασή του στην οικογενειακή εστία. Ο ναυτικός είχε λάβει την άδεια του πλοιάρχου να εξέλθει του πλοίου, ώστε να διανυκτερεύσει με την οικογένειά του. Το αποτέλεσμα ήταν να εμπλακεί σε αυτοκινητι- στικό ατύχημα και, εξ αφορμής του είδους της εργασίας του, να οδηγηθεί σε πλήρη πρόσκαιρη ανικανό- τητα. Προβληματισμό προκάλεσε η ύπαρξη ή μη αιτιώδους σχέσης μεταξύ του ατυχήματος και της εργα- σίας του ναυτικού. Τελικά το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι: « Ειδικότερα, η στέρηση της οικογενείας του, συ- νεπεία της, ως άνω, απασχολήσεως του και η, συνεπεία της στερήσεως αυτής προκληθείσα έντονη ανάγκη να μεταβεί προς συνάντησή της (οικογενείας του), όταν το πλοίο κατέπλευσε στον Ασπρόπυργο (για το οποίο άλλωστε δόθηκε στον ενάγοντα και σχετική άδεια από τον Πλοίαρχο), συνδέει τη ναυτική εργασία με το βίαιο συμβάν που επήλθε κατά τη μετάβαση του ενάγοντος στην οικογενειακή εστία, σε σχέση αιτίου και αποτελέσματος, αφού, λόγω της, ως άνω απασχολήσεώς του, δημιουργήθηκαν οι προαναφερθείσες 19 Βλ. ΕφΠειρ 968/1982. 20 Βλ. ΑΠ 1286/1984, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, Α’ δημοσίευση: ΝοΒ, 1985, σελ. 811. 21 Βλ. ΕφΠειρ 89/1993, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, Α’ δημοσίευση: ΕΝΔ, 1994, σελ. 158. 22 Βλ. ΑΠ 1687/2000, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, Α’ δημοσίευση: Δνη, 2001, σελ. 1315. Υπαγωγή